ေဒၚစုရဲ႕ ဆင္းဟတ္ ေတာ္၀င္စစ္တကၠသိုလ္ ( အဂၤလန္ ) မိန္႕ခြန္း အျပည့္အစုံ

• က်မ ဒီကိုလာတာ သင္ေပးဖုိ႕ဆိုတာထက္ သင္ယူဖုိ႕ လာတာပါ ။  ၿပည္သူေတြက ေလးစားခ်စ္ခင္ၿပီး အရည္အေသြးၿပည္႕၀ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ စစ္တပ္တစ္ခု  ၿဖစ္ဖုိ႕ ဘာေတြလုိအပ္သလဲဆိုတာကို က်မ ေလ႕လာခ်င္လုိ႕ပါ ။ က်မတုိ႕ ၿမန္မာ႕တပ္မေတာ္ကို အဲဒီလုိ  ( professional army )  မ်ိဳး ၿဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္ ။ ( ၁၉၄၀ )  နွစ္မ်ား အေစာပိုင္းကာလမွာ က်မရဲ႕ ေဖေဖ တည္ေထာင္ခဲ႕တုန္းက ရည္ရြယ္ခဲ႕တဲ႕ army  မ်ိဳး ၿဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္ ။ တည္ေထာင္တုန္းကေတာ႕ အဂၤလိပ္ေတြကို ေတာ္လွန္ဖုိ႕ ေပါ႕ေလ  ( ရယ္သံမ်ား ) ။ အဂၤလိပ္ေတြကို သေဘာမက်လုိ႕ေတာ႕ မဟုတ္ပါဘူး ။ လြတ္လပ္ေရးကို ပိုၿပီး သေဘာက် ႏွစ္သက္လုိ႔ပါ  ( ရယ္သံမ်ား ) ။

• လူတိုင္းမွာ လြတ္လပ္ခြင္႕ရွိရမယ္လုိ႕ က်မယံုၾကည္ပါတယ္...... ဒါကဘဲ လူသား ဆိုတဲ႕အဓိပၸါယ္ ပါဘဲ ။ ကိုယ္ဘယ္သူဆိုတဲ႕  Identity  ကို ၿပဖုိ႕ လြတ္လပ္ခ်င္ၾကပါတယ္ ။  ကိုယ္ယုံၾကည္ရာကို လုပ္ဖုိ႕ က်မတုိ႕ လြတ္လပ္ခ်င္ၾကပါတယ္ ။ ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္မွာ အားလံုး သာတူညီမ်ွရွိတဲ႕ ကမၻာၾကီးတစ္ခုထဲမွာ ေနႏိုင္ဖုိ႕ က်မတုိ႕ လြတ္လပ္ခ်င္ၾကပါတယ္ ။  က်မဒီ Sandhurst တကၠသိုလ္ကိုလာရဲ႕အေၾကာင္းက စစ္ေရးသေဘာအားၿဖင္႕ေရာ လူသားဆန္ဆန္ၾကည္႕ရင္ပါ  ''ေခါင္းေဆာင္မွဳ  Leadership '' ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို သိခ်င္လုိ႕ပါ ။

• ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ စစ္သား ဆိုတာလည္း လူသားေတြဘဲ ဆိုတဲ႕ အခ်က္ကို ၿငင္းလုိ႕မွ မရတာေလ ။ စစ္သားေတြထဲမွာ က်မ ပထမဆံုး သိကၽြမ္းခဲ႕ရသူက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စလင္း  (General William Slim )  ပါဘဲ ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ က်မ ငယ္ငယ္ေလးတုန္းက သူ႕ရဲ႕ ကိုယ္တုိင္ေရးအထုပတၱိကို ဖတ္မိပါတယ္ ။ ၿမန္မာၿပည္အေၾကာင္း ထဲထဲ၀င္၀င္ သိခ်င္လုိ႕ က်မ ဖတ္ၿဖစ္တာပါ ။ က်မ သူ႕ကို သေဘာက်ခဲ႕ပါတယ္ .....ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ သူက က်မ ေဖေဖ ကို သေဘာက်သူ ၿဖစ္ေနတာကိုး   ( ရယ္သံမ်ား )  ။ လူတစ္ေယာက္ကို သေဘာက်ဖုိ႕ ခိုင္လံုတဲ႕အေၾကာင္းၿပခ်က္ဆိုပါေတာ႕ရွင္ ။

• အဲဒီမွာ Slim  က ေသေသခ်ာခ်ာေထာက္ၿပပါတယ္......သူ ေဖေဖ႕ကို သေဘာက်ရတာက ေဖေဖဟာ အလုပ္တြဲ လုပ္လုိ႕ ရမယ္သူ ၿဖစ္လုိ႕ပါ တဲ႕ ။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း က်မ သေဘာက်ပါတယ္ ။ စစ္တပ္ဆိုတာ တာ၀န္ေက်တဲ႕အလုပ္ကို လုပ္ေနတာဘဲ ၿဖစ္သင္႕ပါတယ္ ။ စစ္တပ္ရဲ႕တာ၀န္ဟာ ဘာေတြလဲ ၊ စစ္တပ္ရဲ႕ ၀တၱရားေတြဟာ ဘာလဲ ၊ စစ္တပ္ဟာ ဘာေတြကို မလုပ္ရဘူးလဲ ဆိုတာကို တုိင္းၿပည္တစ္ၿပည္ရဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းတုိင္းဟာ သိကို သိေနရပါမယ္ ။  ဒါသိပ္ကို အေရးၾကီးပါတယ္ ။

• ကုန္ခဲ႕တဲ႕ ဆယ္စုႏွစ္ေတြ ....တိတိက်က်ေၿပာရရင္ ကုန္ခဲ႕တဲ႕ အႏွစ္ငါးဆယ္ကာလဆိုတာ တကယ္ေတာ႕ အလြန္ရွည္ၾကာတဲ႕ ကာလတစ္ခုပါဘဲ ။ လူၾကီးမင္းတုိ႕ဗိုလ္ေလာင္းေတြထဲက ဘယ္သူမွ အသက္ငါးဆယ္အရြယ္ ရွိမယ္မထင္ပါဘူး ။ ဒီအႏွစ္ငါးဆယ္ကာလမွာ က်မတုိ႕ စစ္တပ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးထဲ ပါလာခဲ႕တယ္ ။ ဒါဟာ တိုးတက္မွဳ တစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး ။ စစ္တပ္ကို ဖြဲ႕စည္းထားၿခင္းဟာ ႏိုင္ငံေရးထဲကို ၀င္ပါဖုိ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ႕တာ မဟုတ္ပါဘူး ။

• အသစ္ဖြဲ႕စည္းလုိက္တဲ႕ ဗမာလြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ( BIA ) ရဲ႕ အစပိုင္းကာလေတြမွာ က်မ အေဖက ေၿပာခဲ႕ပါတယ္ ။  '' တိုင္းၿပည္သည္ တပ္ရဲ႕ ေက်းကၽြန္မၿဖစ္ရဘူး ။ တပ္ဟာ တုိင္းၿပည္ရဲ႕ အေၿခခံအေဆာက္အဦးၿဖစ္ရမယ္ ''   လို႕ပါ ။  ဒါကဘဲ ဒီ ဆင္းဟပ္စ္ စစ္တကၠသိုလ္မွာ သင္ၾကားေပးေနတာ မဟုတ္လား  ။  လူၾကီးမင္းတို႕ဟာ ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕ရာအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးဆပ္ေနၾကတာပါ ။

• ဒီေန႕မနက္က က်မတုိ႕ နည္းနည္းေဆြးေႏြးၿဖစ္ပါေသးတယ္...... ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕အတြက္ အလုပ္အေကၽြးၿပဳတယ္  ( serve to lead ) ဆိုတာ အလုပ္အေကၽြးၿပဳဖုိ႕အတြက္ ေခါင္းေဆာင္တယ္ ( lead to serve ) ဆိုတာနဲ႕ တူသလား ဆိုတဲ႕အေၾကာင္းကိုပါ ။ ေနာက္ဆံုးေတာ႕ မတူဘူးဆိုတာ က်မတုိ႕အားလံုး လက္ခံလုိက္ၾကပါတယ္ ။ '' အလုပ္အေကၽြးၿပဳတယ္ ''  ဆိုတာကို  '' ေခါင္းေဆာင္တယ္ ''  ဆိုတာရဲ႕ ေရွ႕က  ထားတာ ပိုေကာင္းပါတယ္ ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ အဓိကအေရးပါတာက အလုပ္အေကၽြးၿပဳမွဳပါဘဲ ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ အလုပ္အေကၽြးၿပဳဖုိ႕ရာအတြက္ အလုပ္အေကၽြးၿပဳၿခင္းဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို သိဖုိ႕လုိပါတယ္ ။

• အေစာပိုင္းက ေၿပာခဲ႕သလုိဘဲ က်မဘ၀မွာ  ပထမဆံုး သိကၽြမ္းရင္းႏွီးခဲ႕တဲ႕ အဂၤလိပ္ စစ္သားဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Slim ပါ ။ သူ႕အေၾကာင္းကို နည္းနည္း ေၿပာၿပခ်င္ပါတယ္ ။ ဘာလုိ႕လဲဆိုေတာ႕ အိႏၵိယစစ္တပ္အေၾကာင္းကို ေရးထားတဲ႕ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ ဖိလစ္ေမဆင္က သူ႕ကို ၿပည္႕၀တဲ႕ လူတစ္ေယာက္လုိ႕ ေရးထားတယ္ ။ ၿပည္႕၀တဲ႕လူ လုိ႕ အေၿပာခံရတာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အၾကီးက်ယ္ဆံုး ခ်ီးက်ဴးခံရမွဳဘဲ လုိ႕ က်မထင္ပါတယ္ ။

•   ဖိလစ္ေမဆင္က  Slim  အေၾကာင္းကို ဒီလုိ ေရးပါတယ္ ''  စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ကေတာ႕  Slim  ရဲ႕ ေအာင္ၿမင္မွဳက သိပ္ၿပီး ေၿပာမစရာ မရွိပါဘူး ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ သူ႕က သိပ္ကၽြမ္းက်င္တဲ႕ ဗ်ဴဟာသမားတစ္ေယာက္သာပါ ။ စီမံခန္႕ခြဲတဲ႕ ေနရာမွာ သိပ္ေတာ္ပါတယ္ ။ သူ႕ရဲ႕ သီလသမာဓိနဲ႕ လူသားဆန္တဲ႕နည္းလမ္းေတြေၾကာင္႕ သူ႕ဟာ ၿပည္႕၀တဲ႕လူ တစ္ေယာက္ၿဖစ္ပါတယ္ .။ သမာဓိရွိတယ္ ။ ပြင္႕လင္းေၿဖာင္႕မတ္တဲ႕ လမ္းစဥ္ကို ရိုးရိုးသားသား ၊ သတၱိ ၊ အင္အား ၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြနဲ႕ လုိက္ခဲ႕သူ ပါ ''  တဲ႕ ။

• အဲဒီ ၿပည္႕၀တဲ႕လူတစ္ေယာက္လုိ႕ ခ်ီးက်ဴးမွဳကို က်မ သေဘာတူပါတယ္ ။ လူတစ္ေယာက္ဟာ စစ္သားၿဖစ္ၿဖစ္ ၊ အရပ္သားၿဖစ္ၿဖစ္ ၿပည္႕၀တဲ႕လူတစ္ေယာက္ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ က်မတို႕တိုင္းၿပည္မွာ လုိေနတာက ၿပည္သူေတြရဲ႕ တန္ဖုိးကို အသိအမွတ္ၿပဳတဲ႕ စစ္တပ္ တစ္ခုပါ ။ '' စစ္တပ္အေပၚမွာ  ၿပည္သူ႕အာဏာရဲ႕  အေရးပါပံု '' ကို အသိအမွတ္ၿပဳတဲ႕ စစ္တပ္တစ္ခုပါဘဲ ။

• လူၾကီးမင္းတုိ႕အားလံုးဟာ ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕ ေလ႕က်င္႕ေပးထားၿခင္း ခံရသူေတြပါ ။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက လူၾကီးမင္းတုိ႕ အားလံုးဟာ ၿပည္သူ႕အာဏာေအာက္မွာ ေခါင္းေဆာင္မွဳကို လုပ္ၾကဖုိ႕ ေလ႕က်င္႕ေပးထားၿခင္း ခံရတာပါဘဲ  ။ ဒီအခ်က္ဟာ သိပ္ၿပီး သိသာေနသာမ်ိဳး ၿဖစ္မေနတာလည္း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။  ဒါေပမယ္႕ ဒီနည္းနဲ႕ သင္ၾကားလ႕က်င္႕ေပးတာကို လူၾကီးမင္းတုိ႕ ေန႕တုိင္း ၾကံဳရပါတယ္ ။ ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္ဖုိ႕ ေလ႕က်င္႕သင္ၾကားေပးတာေပမယ္႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕ဟာ ေနာက္လုိက္ေကာင္းေတြလည္း ၿဖစ္ကို ၿဖစ္ရပါဦးမယ္ ။

• ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းၿဖစ္ဖုိ႕ရာအတြက္ ေနာက္လုိက္ေကာင္း ၿဖစ္ဖုိ႕ လုိသလား ဆိုတာကိုလည္း က်မတုိ႕ ဒီေန႕ မနက္က ေဆြးေႏြးခဲ႕ၾကပါေသးတယ္ ။ အေၿဖက '' လုိပါတယ္ '' တဲ႕ ။ဘာေၾကာင္႕လဲဆိုေတာ႕ ကုိယ္႕ကို ေခါင္းေဆာင္ေနသူတစ္ေယာက္ဆီမွာ ဘယ္လိုအရည္အေသြးမ်ိဳးေတြဟာ လိုလားအပ္သလဲဆိုတာကို မသိဘဲ ကိုယ္႕ဆီမွာ ဒီလုိ အရည္အေသြးမ်ိဳးေတြ ရွိလာေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ ေနာက္ဆံုးေတာ႕ ေခါင္းေဆာင္မွဳဆိုတာ သင္႕ေတာ္မွန္ကန္တဲ႕အခ်ိန္မွာ သင္႕ေတာ္မွန္ကန္တဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်ႏိုင္တာကို ေၿပာတာပါဘဲ ။ တခါတေလမွာ ဒီဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြဟာ  သိပ္ကို ၾကီးေလးတဲ႕ ဖိအားေပးမွဳေတြေအာက္မွာ ခ်ရတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္ ။ 

• လူေတြက ေမးေကာင္း ေမးခ်င္ၾကပါလိမ္႕မယ္......တကယ္လုိ႕ ခႏၵာကိုယ္ပင္ပန္းဆင္းရဲမွဳဟာ ေခါင္းေဆာင္မွဳ အရည္အေသြးေတြကို တိုးတက္ေစဖုိ႕ရာ လုိအပ္သလား ဆိုတာပါ ။ က်မကေတာ႕ လုိတယ္ လုိ႕ ထင္ပါတယ္ ။ ကိုယ္ခႏၵာပင္ပန္းဆင္းရဲၿခင္းဆိုတဲ႕ အခ်က္က အရမ္းေကာင္းမြန္ေနလို႕ သေဘာက်စရာေကာင္းေနလုိ႕ မဟုတ္ပါဘူး ၊ အေၾကာင္းကေတာ႕ ဖိအားရဲ႕ေအာက္မွာ အမူအရာမပ်က္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ေနႏိုင္ၿခင္း  ( Grace under pressure ) ဆိုတာကို ရဖုိ႕ ေလ႕က်င္႕ရလုိ႕ပါဘဲ ။ အလြန္တရာဖိအားၾကီးမားတဲ႕ အေၿခအေနေတြမွာေတာင္ မွန္ကန္တဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြကို ခ်ဖုိ႕ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္တဲ႕ စိတ္တစ္ခုကို ထိန္းထားႏိုင္ရပါမယ္ ။

• ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ေရာက္ေနသူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ဟာ ေနာက္လိုက္ေတြအားလံုးအတြက္ သိပ္ကို အေရးၾကီးပါတယ္ ။ ေသေရးရွင္ေရးလည္း ၿဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒီလုိ ေသေရးရွင္ေရး ၿဖစ္သြားႏိုင္တာဟာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်သူ တစ္ေယာက္တည္းအတြက္ မဟုတ္ဘဲ သူ႕ဆံုးၿဖတ္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွဳကို ခံရတဲ႕လူတုိင္းအတြက္ ၿဖစ္သြားႏိုင္တာပါ  ။

• ဒီေတာ႕ ေခါင္းေဆာင္မွဳ ဆိုတာ စိတ္ပါဘဲ ။ ဒါေၾကာင္႕ဘဲ ဖိလစ္ေမဆင္က  Slim  ဟာ သူ႕ရဲ႕ သမာဓိရွိၿပီး လူသားဆန္တဲ႕ အရည္အေသြးေတြေၾကာင္႕  စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေကာင္း တစ္ေယာက္ၿဖစ္တယ္လုိ႕ ေၿပာတာကို  က်မ သေဘာတူမိတာပါ ။ တနည္းအားၿဖင္႕ဆိုရင္ သူဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္ပါဘဲ  ၊ လူသားေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ပါ ၊ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရၿခင္း ကို ၿဖစ္ေစတဲ႕ လူတစ္ေယာက္ပါ ။

• Slim  ရဲ႕စာအုပ္နာမည္က က်ရွံဳးၿခင္းမွသည္ ေအာင္ၿမင္ၿခင္းဆီသို႕  Defeat into Victory  လို႕ အမည္ရပါတယ္ ။ ဖတ္ဖူးတဲ႕လူမ်ား သိၾကမွာပါ .... Slim ဟာ တပ္မ ၁၄  (  Fourteenth Army )  ကို  ေခါင္းေဆာင္လက္လႊဲယူလုိက္ရခ်ိန္မွာ ၿမန္မာၿပည္ထဲမွာ တိုက္ပြဲေတြ အရမ္းကို ဆိုး၀ါး ၿပင္းထန္ေနခ်ိန္ပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ ေနာက္ဆံုးေတာ႕ သူတုိ႕ အႏိုင္ရခဲ႕ပါတယ္ ။

• ရွံဳးနိမ္႕ေနတာကို ေအာင္ႏိုင္ေအာင္ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ၾကိဳးစားေနၾကတာပါဘဲ  ...။ ရွံဳးနိမ္႕ၿခင္းဆိုတာ  ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာဖံုး ၊ စီးပြားေရး မ်က္ႏွာဖံုး ၊ စစ္မ်က္ႏွာဖံုး စသည္ၿဖင္႕ မ်က္ႏွာဖံုး အမ်ိဳးမ်ိဳးစြပ္ၿပီး လာတတ္ပါတယ္ ။ ရွံဳးနိမ္႕ၿခင္းဆိုတာ က်မတို႕အားလံုး တနည္းနည္းနဲ႕ ရင္ဆိုင္ေၿဖရွင္းရတဲ႕အရာပါဘဲ ။  ရွဳံးနိမ္႕ၿခင္းကို က်မတို႕ ေအာင္ႏိုင္ၿခင္း အၿဖစ္သို႕  ေၿပာင္းလဲပစ္ရပါမယ္ ။

• ဒါေပမယ္႕ အဲလုိေၿပာင္းလဲတဲ႕ေနရာမွာ က်မတို႕ရဲ႕ ရိုးသားေၿဖာင္႕မတ္ၿခင္းကို လံုး၀ အထိခိုက္ခံလုိ႕ မၿဖစ္ပါဘူး ။ ဘယ္လုိဘဲရရ  ေအာင္ၿမင္မွဳရရင္ၿပီးေရာ ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္းေကာင္းတစ္ေယာက္ လုပ္ရမယ္႕အရာမဟုတ္ပါဘူး ။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းဆိုတာ သူလည္း သိကၡာရွိ ၊ သူ႕ကို ယံုၾကည္ခဲ႕သူမ်ားလည္း သိကၡာရွိမယ္႕ ေအာင္ၿမင္မွဳမ်ိဳးကိုသာ ရဖုိ႕ ၾကိဳးစားတတ္ၾကပါတယ္ ။

•  က်မအတြက္ေတာ႕ ေခါင္းေဆာင္မွဳဆိုတာ  အလုပ္အေကၽြးၿပဳၿခင္းပါဘဲ.......အလုပ္အေကၽြးၿပဳတယ္ဆိုတဲ႕ေနရာမွာလည္း ကိုယ္႕ကို ယံုၾကည္ခဲ႕သူမ်ားကို အၿမဲတမ္းေရွ႕တင္စဥ္းစားတာကို ဆိုလုိတာပါ ။ သူတုိ႕ကသာလ်ွင္ တကယ္အေရးပါသူမ်ားပါ .....။ ေခါင္းေဆာင္ေနရာမွာ ေရာက္ေနတဲ႕ ကို္ယ္သာလ်ွင္ အေရးပါေနတာမဟုတ္ပါဘူး ....။

• ဒါေပမယ္႕ ကိုယ္႕ရဲ႕ တန္ဖုိးဆိုတာကိုေတာ႕ကိုယ္႕ေခါင္းေဆာင္မွဳကို လက္ခံခဲ႕သူမ်ားအတြက္ ဘယ္ေလာက္ေအာင္ၿမင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ႕တယ္ ဆိုတာကဘဲ ဆံုးၿဖတ္တာပါ ။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္မွာ ရွိအပ္တဲ႕ အရည္အေသြးေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး က်မလက္ခံယံုၾကည္သလုိ လူၾကီးမင္းတို႕အားလံုးလက္ခံယံုၾကည္သလားဆိုတာေတာ႕ က်မ မသိဘူးေပါ႕ေလ ။

• က်မတုိ႕ကမၻာၾကီးမွာ စစ္တပ္ဟာ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအၿဖစ္ ပါ၀င္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕  ကမၻာၾကီးတစ္ခုလံုးဟာ စစ္တပ္ေတြနဲ႕ခ်ည္း  ဖြဲ႕စည္းထားတာေတာ႕ မဟုတ္ပါဘူး ။ စစ္သားေတြနဲ႕ခ်ည္းဘဲလည္း ဖြဲ႕စည္းထားတာ မဟုတ္ပါဘူး ။ စစ္တပ္တုိ႕ ၊ စစ္သားတုိ႕ဆိုတာ ကမၻာၾကီးရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းသာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

• ဒါေပမယ္႕ ၾကိဳက္သည္ၿဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ၿဖစ္ စစ္တပ္ဟာ ကမၻာၾကီးရဲ႕ အေရးပါတဲ႕အစိတ္အပိုင္းေတာ႕ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ က်မကိုယ္တုိင္ စစ္တပ္အေပၚမွာ ၾကီးမားတဲ႕ ေမတၱာရွိပါတယ္ ။ ဒါကဘဲ က်မကို အၾကီးအက်ယ္ ေ၀ဖန္ခံရမွဳေတြ ၿဖစ္ေစခဲ႕ပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႕ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ဒုကၡခံလာရၿပီးတဲ႕ေနာက္မွာ က်မတိဳ႕ ၿပည္သူေတြနဲ႕ က်မကို ဒီမိုကေရစီလွဳပ္ရွားမွဳမွာ ေထာက္ခံအားေပးခဲ႕သူမ်ားဟာ က်မက စစ္တပ္အေပၚ ၾကီးမားတဲ႕ ေမတၱာရွိတယ္ ၊ ၾကီးမားတဲ႕ ေမ်ွာ္လင္႕ခ်က္လည္း ရွိတယ္လုိ႕ ေၿပာရင္ တခါတေလ စိတ္ဆိုးၾကပါတယ္ ။

• ဒါေပမယ္႕ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္အမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ႕ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအေပၚ ခ်စ္ခင္မွဳရွိတာ ၊ ေလးစားမွဳ ရွိတာဟာ မွန္ကန္တဲ႕ လုပ္ရပ္ပါ ။ '' ကိုယ္က်ိဳးမၾကည္႕ဘူး ''  ဆိုတဲ႕ စကားဟာ စစ္တပ္ရယ္ ၊ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူေတြရယ္အတြက္  အဓိက စကားလံုးပါဘဲ ။ ဆိုလုိတာက '' ငါ ''  ဆိုတဲ႕ အတၱအရင္မလာဘဲ သူမ်ားကို  ကိုယ္႕ေရွ႕မွာ ဦးစားေပးတာတာကို ဆိုလိုတာပါ ။ မိမိအက်ိဳးအတြက္ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ခ်င္တာမ်ိဳး မၿဖစ္သင္႕ပါဘူး ။  ဒါေၾကာင္႕ဘဲ ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕အတြက္ အလုပ္အေကၽြးၿပဳတယ္ (  serve to lead )  လို႕ က်မတုိ႕ ေၿပာၾကတာပါ ။

• ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ရစ္ခ်က္ ( General David Richards ) လြန္ခဲ႕တဲ႕ ႏွစ္လသံုးလေလာက္က ၿမန္မာၿပည္ လာတုန္း က်မတုိ႕သူ႕ကို လႊတ္ေတာ္မွာ လက္ခံေတြ႕ခဲ႕ၾကပါတယ္ ။ ဒါနဲ႕ သူကို ေမးၾကည္႕မိၾကပါတယ္ '' အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးေတြဟာ သူတုိ႕စစ္တပ္ကို ခ်စ္ခင္ၾကသလား  ''  လို႕ပါ ။

• သူက သိပ္ကို ဂုဏ္ယူ၀င္႕ၾကြားစြာ ၿပန္ေၿပာပါတယ္  '' စစ္တမ္းေတြအရ အဂၤလိပ္ေတြဟာ စစ္တပ္ကို ဆရာ၀န္ေတြထက္ ပိုၿပီး ေလးစားၾကပါတယ္  '' တဲ႕ ။ ဘာေၾကာင္႕လဲ လုိ႕ ၿပန္ေမးၾကည္႕ေတာ႕ သူက '' ငါတုိ႕ကို ၿပည္သူေတြက ကိုယ္က်ဳိးမဖက္သူ ( selfless )  ေတြလုိ႕ ၿမင္ၾကတယ္ ။ ငါတို႕ဟာ တိုင္းၿပည္အတြက္ ေပးဆပ္ထားၾကသူေတြေလ  "' တဲ႕ ။

• သူက ထပ္ေၿပာေသးတယ္  '' ငါတုိ႕ၿပည္သူေတြအတြက္သာ မဟုတ္ဘူး ၊ ကမၻာအရပ္ရပ္က ကာကြယ္မွဳလုိအပ္ေနသူေတြ အားလံုးအတြက္ ငါတုိ႕ ေပးဆပ္ထားလုိ႕ပါ  ။ သူတုိ႕ဘ၀အတြက္ ပိုၿပီး စိတ္ခ်လံုၿခံဳမွဳကို ေပးဖုိ႕ စစ္ေရးနဲ႕အကာအကြယ္ေပးတာမ်ိဳးေပါ႕ ''  တဲ႕ ။

• ဒီေတာ႕ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ ( selfless ) ဆိုတဲ႕စကားဟာ ေလးစားအပ္တဲ႕ ဂုဏ္ရွိတဲ႕ စစ္တပ္တစ္ခုအတြက္ အဓိကပါဘဲ ။ ၿမန္မာစစ္တပ္ကို က်မ အဲဒီလုိမ်ိဳး ၿဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္ ။ က်မ ဒီကို ေရာက္လာတာရတဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းရင္းက ဒါပါဘဲ ... ..... ေခါင္းေဆာင္ေတြၿဖစ္ဖုိ႕ အလုပ္အေကၽြးၿပဳၿခင္းကို သင္ယူေနၾကတဲ႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕ဆီက လာေလ႕လာတာပါ ။

ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ယူထားတဲ႕ စစ္တပ္တစ္ခုကို ႏိုင္ငံေရးအာဏာစိတ္မ၀င္စားဘဲ ၿပည္သူ႕ဆႏၵကို ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းအတုိင္း ၿမွင္႕တင္ေဖာ္ေဆာင္ေပးတဲ႕ စစ္တပ္ ၊  ကၽြမ္းက်င္ၿပီး အရည္အေသြး ၿပည္႕၀တဲ႕ စစ္တပ္ဆိုတာထက္ ပိုဂုဏ္ရွိတာ ဘာမွ မရွိပါဘူး ဆိုတာ နားလည္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႕ ဘာမ်ား လုိအပ္တယ္လို႕ လူၾကိးမင္းတုိ႕ ထင္ပါသလဲ  ။

• ၿမန္မာၿပည္ဟာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေပၚကို ေရာက္ဖုိ႕ စတင္ေနပါၿပီ ။ ဒါေပမယ္႕ အခုမွ စတာပါ ။ ပန္းတိုင္ကို လံုး၀ မနီးေသးပါဘူး ။ အေၿပာင္းအလဲေတြ  အမ်ားၾကီးလုပ္ဖုိ႕ လိုေသးပါတယ္ ။ က်မတို႕ဟာ က်မတို႕ရဲ႕ စစ္တပ္ကို အၿပဳသေဘာေဆာင္တဲ႕နည္းနဲ႕ ဒီေၿပာင္းလဲမွဳေတြ ၿဖစ္္ေအာင္ လုပ္ရာမွာ တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္ေစခ်င္ပါတယ္ ။ က်မတို႕အားလံုး စိတ္ခ်လံုၿခံဳမွဳရွိတဲ႕ ႏိုင္ငံတစ္ခု ၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ရာမွာ ပါ၀င္ေစခ်င္ပါတယ္ ။

• ၿမန္မာၿပည္ဆိုတာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုရွိတဲ႕ ႏိုင္ငံပါ ။ UK  ကေတာ႕ Welsh လူမ်ိုးေတြ ၊ အိုင္းရစ္စ္လူမ်ိုးေတြ ၊ စေကာ႕လူမ်ိဳးေတြေလာက္သာ ရွိတာပါ ။ က်မတို႕မွာ အဲဒီထက္ အမ်ားၾကီး ပိုရွိပါတယ္  ( ရယ္သံမ်ား ) ။ ဒါကဘဲ ၿပသာနာပါ ။ တိုင္းရင္းသားတခ်ိဳ႕ဟာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအၾကာကတည္းက လက္နက္ကိုင္လာၾကတာ အခုထိ က်မတို႕မွာတစ္နိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲရး လုပ္ဖုိ႕ လုိေနပါေသးတယ္ ။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲတယ္ဆိုတာ ၾကာရွည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရႏိုင္မယ္႕ ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႕ ေၿဖရွင္းဖုိ႕အတြက္ ပထမအဆင္႕ဘဲ ရွိေသးတာပါ ။

• ဒီေတာ႕ အခု က်မ ဒီကို ေရာက္လာတာဟာ က်မဆႏၵအရ လူၾကီးမင္းတုိ႕ဆီက ေလ႕လာဖုိ႕ ေရာက္လာတာပါ ။ သင္ေပးဖုိ႕ မဟုတ္ပါဘူး ။ လူၾကီးမင္းတုိ႕ကို သင္ေပးစရာ က်မမွာ သိပ္လည္း မရွိဘူး ထင္လုိ႕ပါ ။ ဒါေပမယ္႕ စိတ္ခ်လံုၿခံဳေအးခ်မ္းတဲ႕ ကမၻာတစ္ခု တည္ေဆာက္ဖုိ႕ ဘာေတြလုိမလဲဆိုတဲ႕အေပၚ အၿမင္ေတြ  ဖလွယ္ၿပီး အိုင္ဒီယာေတြ ေ၀ငွတာေတာ႕ လုပ္လို႕ရမယ္လုိ႕ က်မ လံုး၀ ေမ်ွာ္လင္႕ပါတယ္ ။

• တစ္နည္းအားၿဖင္႕ေၿပာရရင္ စစ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္တစ္ရပ္ဆိုတာဟာ စစ္မတိုက္ရေအာင္ လုပ္တာပါဘဲ ။  ပဋိပကၡ ေတြကို ေၿဖရွင္းဖုိ႕အတြက္ ၿပသနာရဲ႕အရင္းအၿမစ္ကို သြားရမွာပါ ။   ပဋိပကၡေတြကို ေၿဖရွင္းဖုိ႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ၾကိဳးစားေနတယ္ဆိုတာ သိရတာ က်မသိပ္ကို အားတက္မိပါတယ္ ။ ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ႕ စစ္တပ္ဆိုတာ ဒီလုိဘဲ လုပ္သင္႕ပါတယ္ ။ စစ္တပ္ဆိုတာ ပဋိပကၡၿဖစ္တဲ႕ေနရာမွာ ၿပည္သူကို ၾကား၀င္ကာကြယ္ေပးဖုိ႕ သြားတာဘဲ ၿဖစ္သင္႕ပါတယ္ ။ ပဋိပကၡကို ပိုဆိုးေအာင္ လုပ္ဖုိ႕ ၊ ၿပသနာကို တစ္နည္းနည္းနဲ႕ အားေပးဖုိ႕ သြားတာ မၿဖစ္သင္႕ပါဘူး ။  ေၿပလည္ေအာင္ ေၿဖရွင္းဖုိ႕သြားတာမ်ိဳးဘဲ ၿဖစ္သင္႕ပါတယ္ ။

• က်မအၿမဲလိုလို စိတ္၀င္စားမိခဲ႕တာက ေရွးေခတ္ ဂရိေတြဟာ သူတုိ႕ သူရဲေကာင္းေတြကို သူတုိ႕နတ္ဘုရားေတြထက္ ပိုၿပီး ေလးစားရိုေသၾကတာကိုပါဘဲ ။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင္႕လည္းဆိုေတာ႕  ဟီးရိုးေတြဟာ လူသားေတြလုိဘဲ ေသမ်ိဳးေတြ ၿဖစ္ၾကလုိ႕ လုိ႕ က်မထင္ပါတယ္ ။ သခၤါရသေဘာရွိတဲ႕အတြက္  သူတုိ႕ ယံုၾကည္ရာကို လုပ္တဲ႕အခါ ၊ သို႕မဟုတ္ သူတုိ႕ ကာကြယ္ေစာင္႕ခ်င္သူေတြကို ကာကြယ္မွဳ ေပးၾကတဲ႕အခါ  နတ္ဘုရားေတြထက္ ပိုၿပီး ေပးဆပ္စြန္႕လႊတ္ရပါတယ္  ။  ေသမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ ၊ ထိခိုက္ခံစားလြယ္တာမ်ိဳးလည္း မရွိတဲ႕ နတ္ဘုရားေတြထက္ ပိုၿပီး ေပးဆပ္ရပါတယ္ ။

• ယူလစ္ဆီ ( Ulysses )  ကို  နတ္ဘုရားမရဲ႕ အက်ဥ္းစံအေနနဲ႕ ေနမလား ၊ သူ႕တိုင္းၿပည္ကို ၿပန္မလားလုိ႕ ေရြးခုိင္းေတာ႕ သူ႕တိုင္းၿပည္ကို ၿပန္ဖုိ႕ေရြးလုိက္ပါတယ္ ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ လူသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘ၀ကို အၿပည္႕အ၀ေနခ်င္လုိ႕ပါဘဲ တဲ႕ ။ ဒီအတြက္ သူဟာ ေသၿခင္းတရားကို လက္ခံဖုိ႕ ၿပင္ဆင္ထားခဲ႕တယ္ ။ မေသဘဲေနဖုိ႕ ၊ သတၱိရွိတဲ႕ လူသားတစ္ေယာက္ရင္ဆိုင္ရမယ္႕ စိန္ေခၚခ်က္ေတြကို ရင္မဆိုင္ဘဲ ေနဖုိ႕ထက္ စာရင္ ေသၿခင္းသေဘာသဘာ၀ရွိတဲ႕ လူသားအၿဖစ္ကို ေရြးခဲ႕တယ္ ။

• ယူလစ္ဆီလုိဘဲ က်မတို႕ဟာ ဘ၀ခရီးကို ေသမ်ိဳးေတြအၿဖစ္ ၿဖတ္သန္းေနသူေတြပါ ။ တေန႕ေသရမယ္႕လူေတြအၿဖစ္ က်မတုိ႕ အေကာင္းဆံုး က်င္႕ၾကံေနထုိင္ၾကရပါမယ္ ။ တေန႕ေသရမယ္ဆိုတာကို သိရွိလက္ခံထားၿပီး  ကိုယ္႕ရဲ႕ ေမြးရာပါ  စြမ္းရည္ေတြကို အေကာင္းဆံုး အသံုးခ်တတ္ရပါမယ္ ။ ဒါကဘဲ ဆင္းဟပ္က က်မကို ၿဖည္းၿဖည္းခ်င္း မိတ္ဆက္သင္ၾကားေပးလိုက္တဲ႕ skill ေတြထဲက တစ္ခုလုိ႕ က်မထင္ပါတယ္ ။ 

• ဒီေတာ႕ ဆက္ေၿပာရရင္ ဘ၀ကို ေရွ႕ဆက္ရင္းနဲ႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕ဟာ ဘ၀ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္ေစခ်င္ပါတယ္ ။ ဘာလုိ႕လဲဆိုေတာ႕ တစ္ေန႕မွာ က်မတုိ႕ အားလံုး ေသရမွာပါ  ။

-ၿပန္လွည္႕ၾကည္႕ခ်င္စရာ ဘာေတြမ်ား ရွိခ်င္ပါသလဲ ။
-ဘယ္လုိ ဘ၀မ်ိဳးကို ငါ ေနခဲ႕တယ္လုိ႕ ေၿပာခ်င္ပါသလဲ ။
-ကုိယ္႕မ်ိဳးဆက္ေတြကို ဘယ္လုိ အေမြအႏွစ္မ်ိဳး ထားခဲ႕ခ်င္ပါသလဲ ။ 
-လူသားတစ္ေယာက္အၿဖစ္ အဓိပၸါယ္ရွိ ၊ တန္ဖုိးရွိေစတဲ႕ အရာကေရာ ဘာလဲ ။
ဒါဟာ ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႕ အလုပ္အေကၽြးၿပဳၾကတဲ႕ က်မတို႕အားလံုး ေၿဖဖုိ႕လုိတဲ႕  ေမးခြန္းေတြထဲက တစ္ခုပါဘဲ ။  လူသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ကိုယ္ဘာလုိခ်င္တယ္ဆိုတာကို သိမွ ၊ ကိုယ္႕ရဲ႕ ေမ်ွာ္မွန္းခ်က္ေတြဟာ ဘာလဲဆိုတာကို သိမွ တၿခားလူေတြရဲ႕ ေမ်ွာ္မွန္းခ်က္ကို ၿဖည္ေပးလုိ႕ ရမွာပါ ။

• ေခါင္ေဆာင္ေကာင္းဆိုတာ ေနာက္လုိက္ေတြရဲ႕ အေကာင္းဆံုးအရည္အခ်င္းေတြကို ၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးတတ္ရပါတယ္ ။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေကာင္းဆံုးအရည္အေသြးေတြကို ၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးဖုိ႕ အဲ႕ဒီတစ္ဦးတစ္ေယာက္ဟာ ဘာကိုမ်ား စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မလဲဆိုတာကိုလည္း နားလည္ထားရပါမယ္ ။ ဒါကို ေလးစားတတ္ရပါမယ္။ ပ်ိဳးေထာင္ေပးတတ္ရပါမယ္ ။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းဆိုတာ ပ်ိဳးေထာင္ေပးၿခင္း အမွဳကိုလည္း ၿပဳတတ္ရပါမယ္ ။ ပ်ိဳးေထာင္ေပးၿခင္း ( nurturing )  ဆိုတာ အရမ္းအေရးၾကီးပါတယ္ ။

• လူေတြကို ( ၄၄ ) ပတ္အတြင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲ ေပးဖုိ႕ ၿဖစ္ႏိုင္ပါသလား လုိ႕ က်မ စဥ္းစားေနမိတယ္ ။  လူၾကီးမင္းတုိ႕က က်မထက္ပိုၿပီး ၿပည္႕စံုတဲ႕ အေၿဖကို ေပးႏိုင္မယ္ဆိုတာ က်မ ယံုပါတယ္ ။ က်မကေတာ႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕လုိ  ( ၄၄ ) ပတ္ ေလ႕က်င္႕ေရးေတြကို လုပ္ဖုိ႕ဆႏၵ လံုး၀ မရွိပါဘူး...... က်မအထင္ေတာ႕ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ( ၁၅ ) ႏွစ္ကမွ ပိုလြယ္ဦးမလားဘဲ  (  ရယ္သံမ်ား ) ။ ဒါေတြလုပ္ဖုိ႕ ဘယ္လုိ အရည္အခ်င္းမ်ိဳး ခံနိုင္ရည္မ်ိဳးေတြမ်ား လုိမလဲ ဆိုတာ လူၾကီးမင္းတုိ႕ အၿမင္ကို သိခ်င္လွပါဘိ ။

• ဗိုလ္ေလာင္းေရြးခ်ယ္ေရး သင္တန္းေတြမွာ က်မ၀င္ၿပီး ေဆြးေႏြးၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီေရြးခ်ယ္ေ၇းသင္တန္းေတြဟာ သိပ္ကို အေရးၾကီးတယ္လုိ႕ က်မသိထားပါတယ္ ။ ဒီမွာေရာက္လာတဲ႕ သင္တန္းသားေတြဟာ တၿခားလူေတြထက္ ပိုၿပီး ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ၿမင္႕မားတယ္လုိ႕ ေၿပာလုိ႕ရပါတယ္ ။ ဒီေတာ႕ ဒီေခါင္းေဆာင္မွဳ အရည္အေသြးေတြဆိုတာ ဘာလဲ ဆိုတာကို  ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕က လူေတြရဲ႕ အၿမင္ထက္ လူၾကီးမင္းကိုယ္တုိင္ရဲ႕ အၿမင္ကို က်မ ပိုၿပီး သိခ်င္မိပါတယ္ ။

• ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မွဳေတာ႕ ရွိရပါတယ္ ။ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မွဳ ဆိုတာက ဘ၀င္ၿမင္႕ၿခင္းနဲ႕ေတာ႕ ကြဲပါတယ္ ။ အတၱၾကီးၿခင္းနဲ႕လည္း မတူပါဘူး  ။ ကိုယ္ကိုယ္ကိုမွ ယုံၾကည္မွဳမရွိရင္ ဘယ္သူကမွ လာရွိေပးမွာ မဟုတ္ဘူး ။ ကုိယ္႕ကိုယ္ ကို မဦးေဆာင္နိုင္ဘဲနဲ႕ တၿခားလူေတြကိုလည္း ဦးေဆာင္နိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး ။

• ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္းဆိုတာလည္း ဒီလို ပါဘဲ ။ တၿခားလူေတြကို မထိန္းႏိုင္ခင္ ကိုယ္႕ကိုယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိရပါတယ္ ။  ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာ ဗိုလ္မွဴးတစ္ေယာက္ေၿပာတာကို က်မဖတ္ဖူးပါတယ္......စစ္ၿဖစ္လို႕ အရပ္သားေတြ စစ္ထဲ၀င္ရတဲ႕အခါ သူထင္တာက စစ္သားေကာင္းၿဖစ္မယ္႕သူဆုိတာ ေဆာက္လုပ္ေရးတတ္သူေတြ သို႕မဟုတ္ အလုပ္ၾကမ္းၾကမ္းနဲ႕အကၽြမ္း၀င္သူေတြၿဖစ္မယ္လုိ႕ ထင္ခဲ႕မိသတဲ႕ ။ ဒါေပမယ္႕ တကယ္လည္းက်ေရာ ကဗ်ာဆရာေတြက အားကစားသမားေတြ အင္ဂ်င္နီယာေတြထက္ပိုၿပီး စစ္သားေကာင္းၿဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရတယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။ အႏၱရာယ္အမ်ားဆံုး တာ၀န္ ေတြအတြင္းမွာ သူသိပ္ကို အားထားယံုၾကည္ခဲ႕ရသူေတြဟာ ကဗ်ာဆရာေတြပါဘဲတဲ႕ ။  

• ဒီလုိနဲ႕သူက ေနာက္ဆံုးမွာ အေတာ္ဆံုးစစ္သားမွာ အရည္အခ်င္းသံုးရပ္ရွိတယ္လုိ႕ လက္ခံလိုက္ပါတယ္ ။

-ေလ႕က်င္႕ထားတဲ႕ စိတ္ဓါတ္တစ္ခုရယ္ ၊
-ဆင္းရဲပင္ပန္းမွဳဒုကၡကို သည္းခံႏုိင္စြမ္းရယ္ ၊
-ဟာသဥာဏ္ရယ္ ရွိရမယ္လုိ႕ပါဘဲ ။ ဟာသဥာဏ္ရွိဖုိ႕က သိပ္အေရးၾကီးတယ္ေနာ္ ။ (ရယ္သံမ်ား )

•   ေလ႕က်င္႕ထားတဲ႕ စိတ္ဓါတ္ဆိုတာ ေစာေစာက က်မေၿပာခဲ႕တဲ႕ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်ၿခင္း အပိုင္းကို ၿပန္ေၿပာရမွာပါ ။ အလြန္တရာ ဖိအားမ်ားပင္ပန္းတဲ႕ အေၿခအေနမ်ိဳးေတြမွာ သူမ်ားအတြက္ေရာ ကိုယ္႕အတြက္ပါ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မွန္ကို ခ်ႏိုင္ဖုိ႕  ကိုယ္႕စိတ္ကိုကိုယ္ တည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိရပါမယ္ ။ ဒါဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္လုပ္ကို လုပ္ရမယ္႕ကိစၥပါ ....ဒါကဘဲ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ဘူး ဆိုတဲ႕ အဓိပၸါယ္ပါဘဲ ။

• က်မတို႕အားလံုးဟာ လူသားေတြပါ ။ ဘယ္လူသားမွ ရာႏွဳန္းၿပည္႕ကိုယ္က်ိဳးမဖက္တာကို မလုပ္ႏိုင္ၾကပါဘူး ။ အတၱ ဆိုတာ အၿမဲရွိၿပီးသားပါ ။ ကိုယ္႕အတၱကို အေၿခခံၿပီးေတာ႕ဘဲ သူမ်ားေတြနဲ႕ ဆက္ဆံၾကတာပါ  ။ ဒီေတာ႕ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ဘူးဆိုတာ  ပံုေသကားက် ရာႏွဳန္းၿပည္႕သေဘာမဟုတ္ပါဘူး  ။ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ဘူးဆိုတာ  ''  အတၱရွိတာကို အသိအမွတ္ၿပဳတယ္ ၊ ဒါေပမယ္႕ အတၱကို ကိုယ္ေနာက္လုိက္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးနဲ႕ ယွဥ္ရင္ ေနာက္မွာ ထားရတာ  '' ကို ေၿပာတာပါ ။

• ဒီေတာ႕ တာ၀န္ယူလုိစိတ္ရွိၿခင္းဟာ ဦးေဆာင္အလုပ္အေကၽြးၿပဳဖုိ႕အတြက္ ( serve to lead ) အၾကီးက်ယ္ဆံုး လိုအပ္ခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုပါဘဲ ။ ဒါကို စံတစ္ခုအေနနဲ႕ကို ထားရပါမယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ဒီတာ၀န္ယူလိုစိတ္ရွိၿခင္းကို အလုပ္အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲဖုိ႕အတြက္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ကၽြမ္းက်င္မွဳေတြ လိုအပ္ပါေသးတယ္ ။

• ရိုးရိုးစင္းစင္း ဗုဒၶဘာသာအဆိုတစ္ခု ရွိပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႕ မဟာယာနေတြ ေၿပာေလ႕ရွိတာပါ  ။ ေဗာဒိသတၱ  ၿဖစ္ဖုိ႕အတြက္ အရည္အခ်င္း ႏွစ္ခု လိုအပ္ပါတယ္ တဲ႕ ။ ေဗာဓိသတၱဆိုတာ ( မဟာယာနမွာ ) ကယ္တင္ရွင္ဘုရားေလာင္းကို ေၿပာတာပါ ။ အဲဒီအရည္အခ်င္းႏွစ္ခုကေတာ႕ ဥာဏ္ပညာနဲ႕ ေမတၱာပါဘဲ တဲ႕ ။ ဒါကို သိပ္ကို ရိုးရိုးစင္းစင္း  ရွင္းၿပထားပါတယ္ ။ ''လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေလာကလံုးမွာ ေမတၱာအၾကီးမားဆံုးလူ ၿဖစ္ေကာင္း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ၊ ဒါေပမယ္႕ မွန္ကန္တဲ႕ ဥာဏ္ပညာသာမရွိရင္ ကယ္တင္ခ်င္တဲ႕လူကို မကယ္တင္ႏိုင္ပါဘူ းတဲ႕ ။ တစ္ဖက္ကလည္း အဲဒီလူဟာ ဥာဏ္ပညာအၾကီးဆံုးလူ ၿဖစ္ေကာင္း ၿဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ေမတၱာမရွိၿပန္ရင္လည္း မကယ္တင္ႏိုင္ပါဘူး ''   တဲ႕ ။

• တစ္နည္းအားၿဖင္႕ စစ္သားအေနနဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမွဳမွာလည္း ဒီလုိပါဘဲ ။  ေစာင္႕ေရွာက္ေပးလုိစိတ္ ၊ ကာကြယ္ေပးလုိစိတ္ ၊ ၿပည္သူအတြက္အေကာင္းဆံုးလုပ္ေပးလုိစိတ္ ရွိရပါမယ္ ။ ဒီလုိလုပ္ဖုိ႕လည္း ကၽြမ္းက်င္မွဳနဲ႕ အရည္အခ်င္း ရွိရပါမယ္ ။ ေပးဆပ္ခ်င္တယ္ ဆိုတဲ႕ စိတ္တစ္ခုတည္းနဲ႕ မလံုေလာက္ပါဘူး ။ ဘယ္လုိနည္းနဲ႕အေကာင္းဆံုး ေပးဆပ္အလုပ္လုပ္နိုင္မလဲဆိုတာကိုလည္း သိမွ ၿဖစ္မွာပါ ။

• လူၾကီးမင္းတုိ႕ကို ဆင္းဟပ္မွာ ဒါေတြကို သင္ေပးတယ္လုိ႕ က်မ ထင္ပါတယ္ ။ က်မလည္း လူၾကီးမင္းတုိ႕ဆီက ဒါေတြကို ၿပန္ၾကားခ်င္ပါတယ္ ။ ၿပည္သူကို အလုပ္အေကၽြးၿပဳဖုိ႕ ဆင္းဟပ္မွာ သင္တာကို လူၾကီးမင္းတို႕အေနနဲ႕ ဘယ္လုိ ထင္ပါသလဲ ။ ၿပည္သူကို အလုပ္အေကၽြးၿပဳဖုိ႕ ကိုယ္႕အရည္အေသြးကို အေကာင္းဆံုး အသံုးၿပဳတတ္ေအာင္ ဆင္းဟပ္က သင္ေပးတဲ႕အေပၚ လူၾကီးမင္းတုိ႕ရဲ႕ အၿမင္ကို ေၿပာၿပပါ ။ 

• နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ယူလစ္ဆီ အေၾကာင္းကို ဆက္ေၿပာရင္း ကဗ်ာဆရာ တင္နစ္ဆင္  (  Tennyson  )  ရဲ႕ နာမည္ၾကီးကဗ်ာ '' ယူလစ္ဆီ '' ထဲက တစ္ပိုဒ္ကို ဖတ္ၿပခ်င္ပါတယ္ ။ ငယ္ငယ္တုန္းက ယူလစ္ဆီအေၾကာင္းကို ဖတ္တိုင္း က်မတစ္ခါမွ သူ႕ကို သေဘာမက်ခဲ႕ဖူးပါဘူး ။  သိပ္ၿပီး ေမာက္မာတယ္ ၊ ရဲတင္းလြန္းတယ္လုိ႕ ထင္ခဲ႕လုိ႕ပါ ။  ဒါေပမယ္႕ တင္နစ္ဆင္ရဲ႕  '' ယူလစ္ဆီ '' ကဗ်ာကို ဖတ္ေတာ႕ စိတ္ေၿပာင္းသြားခဲ႕တယ္ ။ ယူလစ္ဆီကို အၿမင္သစ္တစ္မ်ိဳးနဲ႕ ၾကည္႕တတ္လာခဲ႕တယ္ ။ ဒီအပိုဒ္က ယူလစ္ဆီ အိုမင္းမစြမ္း ၿဖစ္လာခ်ိန္မွာ ကိုယ္တုိင္းေရးထားတဲ႕ပံုစံနဲ႕ ေရးထားတာပါ ။  အဆံုးသတ္က သိပ္ကို နာမည္ၾကီးေတာ႕ လူၾကီးမင္းတုိ႕ထဲက အမ်ားစုလည္း သိၿပီးသား ၿဖစ္မွာပါ ။ ဖတ္ၿပပါရေစ ။ 

We are not now that strength which in old days
Moved earth and heaven; that which we are, we are;
One equal temper of heroic hearts,Made weak by time and fate, but strong in will
To strive, to seek, to find, and not to yield.
 

•  ယခင္ကလုိ ၊ ေတာင္ၿမင္းမိုရ္နဲ႕

• ကမၻာေၿမၿပင္ ၊ ေရႊ႕ပစ္ခ်င္ရဲ႕

• ထုိသည္႕အင္အား ၊ ယခုမ်ား၀ယ္

• ေပ်ာက္ဆံုးခဲ႕ၿပီ ၊ ခန္းခဲ႕ၿပီေလ ။ 

• အခ်ိန္ ၾကမၼာ ထိုႏွစ္ၿဖာေၾကာင္႕

• ငါတုိ႕သည္ကား ၊ ခ်ည္႕နဲ႕အားအင္

• ေမွးကာမွိန္ၿငား ၊ သတၱိအားမူ

• မပ်က္မူခဲ႕ ၊ စည္းလံုးလ်က္ပင္

• အားထုတ္ၾကိဳးပမ္း ၊ ေဖြရွာစြမ္းလ်က္

• မေပးအရွံဳး ၊ စိတ္ႏွလံုးသည္

• သက္ဆံုးထိတုိင္ရွိမည္တည္း ။ 

• က်မအတြက္ေတာ႕ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတို႕ရဲ႕ ၾကာရွည္ခံမယ္႕အရည္အခ်င္းေတြဟာ ဒါေတြပါဘဲ ။ ယူလစ္ဆီဟာ အခ်ိန္ရဲ႕ တိုက္စားမွဳေၾကာင္႕ ႏြမ္းနယ္ေကာင္း ႏြမ္းနယ္ခဲ႕ပါလိမ္႕မယ္  ။  တခါတေလမွာ လူေတြဟာ အေၿခအေနေတြေၾကာင္႕ မီးဇာကုန္ ဆီခမ္းၿဖစ္ရတာေတြလည္း ရွိတာပါဘဲ ။ ဒါေပမယ္႕ စိတ္ဆႏၵ ( will ) ကေတာ႕ ရွိေနရပါမယ္ ။ အားထုတ္ခ်င္ ၊  ရွာေဖြခ်င္ ၊ ၾကိဳးစားခ်င္တဲ႕ စိတ္ ၊ အရွဳံးမေပးခ်င္တဲ႕ စိတ္ကေတာ႕ ရွိေနရပါမယ္ ။

• အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းတယ္ ( strive ) ဆိုတဲ႕ စကားကို ေရွ႕တင္ထားတာကို က်မ ၀မ္းသာမိတယ္ ။  ဘယ္ေလာက္ဘဲ အားနည္းေနပါေစ ..... ပိုေကာင္းမြန္တဲ႕အရာတစ္ခုကို ရဖုိ႕ အားထုတ္ၾကိဳးပမ္းလုိတဲ႕စိတ္ဆႏၵနဲ႕ အရည္အခ်င္း ရွိဖုိ႕လုိပါတယ္ ။ ကိုယ္လုိခ်င္တာကို ေတြ႕ဖုိ႕ရာအတြက္ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ရပါတယ္  ။ ရည္ရြယ္ခ်က္မဲ႕စြာလုပ္ေနတာမ်ိဳး မၿဖစ္ရပါဘူး ။ ပန္းတုိင္ေတာ႕ရွိရပါတယ္ ။ မူေတြ စံေတြလည္း ရွိရပါမယ္ ။ ဒီကမၻာၾကီးဆီက ကိုယ္ဘာကို လုိခ်င္တာလဲ ၊ သူမ်ားဆီကေရာ ဘာလိုခ်င္သလဲ ၊ မိမိကိုယ္တုိင္ဆီကေရာ ဘာကို လုိခ်င္တာလဲ ဆိုတာ သိရပါမယ္ ။ ကိုယ္႕အသိုင္းအ၀ိုင္းဆီကေရာ ဘာကို လုိခ်င္တာလဲ ။ ဒါေတြကို သိရပါမယ္ ။

• က်မအတြက္ေတာ႕ Leader   ဆိုတာ အလုပ္အေၾကြးၿပဳခ်င္တဲ႕စိတ္တစ္ခုတည္းနဲ႕ မရပါဘူး ။ ဘာေၾကာင္႕  serve လုပ္ေနတာလဲဆိုတာလည္း သိရပါမယ္ ။ ကိုယ္ဘာအတြက္ serve လုပ္ေနသလဲဆိုတဲ႕ စံေတြလည္း ရွိရပါမယ္ ။ ေနာက္ဆံုးပန္းတုိင္ကိုလည္း သိရပါမယ္ ။ ကို္ယ္ဘယ္ကို ဦးတည္သြားေနသလဲဆိုတာလည္း သိရပါမယ္ ။ ကိုယ္ဘယ္သြားေနမွန္းမသိရင္ ေနာက္က လိုက္တဲ႕သူေတြက ဘယ္လုိလုပ္သိမွာပါလဲ ။  သိတယ္ဆိုတဲ႕ေနရာမွာလည္း တစ္ႏွစ္အတြက္သာ ၊ ေနာက္တစ္ႏွစ္အတြက္ ၊ အခု serve လုပ္ေနရတဲ႕အခ်ိန္ကေလးအတြက္သာ မဟုတ္ဘဲ အနာဂတ္ေရရွည္ၿမင္တတ္ရပါမယ္ ။ ပန္းတိုင္ရဲ႕အလြန္အထိ ၿမင္တတ္ရပါမယ္ ။ 

• ဒီေတာ႕ က်မအတြက္ အဆံုးစြန္ေသာ ပန္းတိုင္ဟာ အလုပ္အေကၽြးၿပဳၿခင္းပါဘဲ ...တစ္နည္းအားၿဖင္႕ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကို အက်ိဳးၿပဳေစမယ္႕ တက္ၿမက္စူးရွတဲ႕အေမ်ွာ္အၿမင္ ( vision ) ပါဘဲ ။ ဘာလုိ႕လည္းဆိုေတာ႕ က်မတို႕တစ္ဦးခ်င္းစီဟာ ဒီကမၻာၾကီးကို ဖြဲ႕စည္းထားတဲ႕ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ထဲမွာ ပါေနတယ္ေလ ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ။

သတင္းေမာ္ကြန္း

အဂၤလိပ္လုိ နားေထာင္လုိပါက  https://soundcloud.com/infonldburma/dassk-sandhust

https://www.facebook.com/notes/spring-flowers/%E1%80%B1%E1%80%92%E1%81%9A%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%9B%E1%80%B2%E1%82%95-%E1%80%86%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%9F%E1%80%90%E1%80%B9-%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%B9%E1%81%80%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%80%E1%81%A0%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%9C%E1%80%B9-%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%94%E1%80%B9%E1%82%95%E1%80%81%E1%80%BC%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%80%A1%E1%80%82%E1%81%A4%E1%80%9C%E1%80%94%E1%80%B9-/564043600334215